Pleegouder word je niet zomaar. We volgen landelijke kwaliteitscriteria voor pleegouderschap, waaronder een verklaring van geen bezwaar van de Raad voor de Kinderbescherming en mogelijk een medische verklaring. Pleegouder worden is een bewuste keuze die toewijding, geduld en een open hart vereist. Pleegkinderen hebben vaak veel meegemaakt en hebben extra zorg nodig.
Vooraf doorloop je een zorgvuldig proces van voorbereiding en screening, om te beoordelen of je een veilige, stabiele omgeving kunt bieden. Het vraagt verantwoordelijkheid, maar geeft je de kans om een groot verschil te maken in het leven van een kind.
Van pleegouders wordt verwacht dat hun leven stabiel is. Wanneer er bijvoorbeeld sprake is van een verhuizing, fertiliteitsbehandeling of schuldhulpverlening noemen wij de situatie niet stabiel. Pleegzorg is dan (nog) niet passend.
Wat is nodig om pleegouder te worden?
Om pleegouder te worden, moet je minimaal 21 jaar oud zijn. Dit is een wettelijke vereiste om te zorgen dat je voldoende volwassenheid en stabiliteit hebt om voor een pleegkind te zorgen. Naast de leeftijdsgrens wordt er ook gekeken naar je persoonlijke situatie en of je een veilige en liefdevolle omgeving kunt bieden.
Er ook praktische voorwaarden. Pleegkinderen hebben veel meegemaakt. Niet altijd zijn we volledig op de hoogte van hun trauma’s. Bij Jarabee is het daarom een voorwaarde dat een pleegkind een eigen slaapkamer heeft. Ook voor de eigen kinderen in het gezin is het nodig om een eigen slaapkamer te behouden. Er verandert al zoveel in huis. Elk kind verdient een vertrouwde plek voor zichzelf.
Pleegkinderen hebben schade opgelopen in hun ontwikkeling. Een kind is veilig als het structureel kan rekenen op een volwassene die een veilige omgeving biedt, die voorziet in fysieke en emotionele behoeften. De pleegouder is in staat om het kind te beschermen tegen gevaar en daarin ook continuïteit en voorspelbaarheid te bieden. Bij Jarabee werken we met een veiligheidschecklist. De veiligheidschecklist wordt ingevuld tijdens de screening van bestandsgezinnen en bij de start van een netwerkplaatsing. Dit wordt jaarlijks herhaald.
Pleegouders zijn in staat tot het onderhouden van positieve contacten met alle betrokkenen rondom het pleegkind. Denk hierbij aan familie, jeugdprofessionals en leerkrachten. Pleegouders zijn in staat tot luisteren, kort vertellen, vragen stellen, problemen verduidelijken, gedragingen beschrijven en eigen en andermans gevoelens onderkennen. Tevens kunnen ze met kinderen en volwassenen praten zonder tegen hen te preken, hen te veroordelen, te klagen of hen belachelijk te maken. Het is belangrijk dat pleegouders uitkomen voor hun gevoelens. Ook is het van groot belang om informatie uit te kunnen wisselen met mensen die anders denken dan zij zelf. Met mensen die door hun levenservaring, leeftijd, cultuur, waarden en normen en mogelijkheden, een andere kijk op verschillende zaken hebben.
Pleegouders delen het opvoederschap met de ouders van het kind. De mate waarin hangt af van wat haalbaar is. Sommige ouders gaan mee naar oudergesprekken op school anderen blijven meer op afstand en zijn blij zijn met regelmatig een berichtje met foto’s van hun kind. Pleegouders delen ook de zorg en planning rondom kinderen met jeugdbeschermers of betrokkenen vanuit de gemeente en de pleegzorgbegeleider van Jarabee. Zij zijn dus in staat om als een team samen te werken en kunnen kinderen helpen al die verschillende belangrijke mensen een plaatsje te geven in hun leven.
Kinderen die verwaarloosd, mishandeld of misbruikt zijn, geven zichzelf vaak de schuld van de problemen in hun gezin. De afwijzing door hun familie en soms ook door andere pleeggezinnen heeft ertoe geleid dat het kind negatief over zichzelf denkt. Het kind is ook verward: Wie ben ik eigenlijk? Bij wie hoor ik thuis? Pleegouders helpen kinderen hun levensgeschiedenis te begrijpen. Ze kunnen ermee omgaan op een niet- veroordelende manier. Dus op een manier die het kind helpt zich goed te voelen over zichzelf.
Misbruikte, mishandelde of verwaarloosde kinderen hebben door toedoen van volwassenen schade opgelopen. Ze hebben geleerd dat geslagen worden wel pijn doet, maar meestal beter is dan helemaal geen aandacht krijgen. Deze kinderen verwachten dat hun pleegouders ook lichamelijk geweld tegen hen zullen gebruiken. Als dat gebeurt lopen ze nog meer schade op. Het is van wezenlijk belang dat pleegouders deze cirkel doorbreken. Pleegouders geven het kind aandacht en helpen het kind zijn gedrag te veranderen. Zij doen dat zonder te kwetsen, te slaan of andere pijnlijke straffen te gebruiken.
Het toevoegen van een nieuw gezinslid heeft invloed op elk lid van dat gezin. Het heeft gevolgen voor de verdeling van tijd en aandacht, voor ruimte en verantwoordelijkheden en de besteding van de financiën. Pleeggezinnen laten zien dat ze in staat zijn de gevolgen in te schatten van een nieuw gezinslid op de gezinsrelaties. Ook geven ze aan hoe ze de mogelijk te verwachten spanningen het hoofd zullen bieden. Pleegouders kunnen omgaan met afscheid en verlies. Ze hebben de verliezen die ze in hun eigen leven hebben ervaren voldoende verwerkt.